حدیث روز
امام علی (علیه السلام) می فرماید : هر کس از خود بدگویی و انتقاد کند٬ خود را اصلاح کرده و هر کس خودستایی نماید٬ پس به تحقیق خویش را تباه نموده است.

پنج شنبه, ۱ آذر , ۱۴۰۳ 20 جماد أول 1446 Thursday, 21 November , 2024 ساعت تعداد کل نوشته ها : 469 تعداد نوشته های امروز : 0 تعداد اعضا : 11 تعداد دیدگاهها : 2×

آرشیو » حکمت اسلامی

ادله شرعی فناء فی الله
2 سال قبل

ادله شرعی فناء فی الله

یکی از مباحث بسیار پیچیده در عرفان، حقیقت فناء فی الله است. این مسأله هم از جهت چیستی و تفاسیر متعدد آن و هم از جهت امکان و امتناع و نیز ادله نقلی و عقلی آن محل بحث و گفتگوست. متن حاضر، حاصل نشستی تخصصی در مجمع عالی حکمت اسلامی شعبه مشهد مقدس است که […]

ماتریالیسم مارکس
2 سال قبل

ماتریالیسم مارکس

کارل مارکس آلمانی در جوانی تحت تأثیر فلسفۀ هگل قرار گرفت و به‌خصوص از منطق جدالی (دیالکتیک) هگل بهرۀ فراوان برگرفت و در بیان حوادث تاریخی و اجتماعی به تدوین نظریۀ ماتریالیسم تاریخی پرداخت. وی برخلاف دیدگاه ایده‌آلیسم هگل، می‌گفت: واقعیّتِ مادّی است که سرنوشت تاریخ را معین می‌کند نه معنا وایده، هم‌چنین اعتقاد داشت […]

اخلاق تکاملی
2 سال قبل

اخلاق تکاملی

اخلاق تکاملی چنانچه از نامش پیداست بر اثر تأثیرات دیدگاه‌های داروین بر اخلاق پدید آمد. البته برخی معتقدند بنیان‌گذار اصلی این مکتب اخلاقی هربرت اسپنسر فیلسوف انگلیسی است. زیرا وی مدتی پیش از داروین این مسأله را در رساله‌ای به نام نظریه تکامل در کتاب خود به نام اصول روانشناسی مطرح کرده بود.[۱] به هر حال […]

اخلاق در فلسفه کانت
2 سال قبل

اخلاق در فلسفه کانت

ر مباحث فلسفه‌ی اخلاق، نظریۀ اخلاقی کانت از سه منظر مورد توجه واقع شده است. گاهی این نظریه به طور مستقل و به عنوان یک نظریۀ اخلاقی درکنار نظریات دیگر مورد کاوش قرار گرفته است.[۱] گاهی نیز در مباحث اخلاق هنجاری آنجا که از معیار‌های کلی درستی یا نادرستی افعال از نظر اخلاقی بحث می‌شود پس […]

اقسام علت (تامه و ناقصه)
2 سال قبل

اقسام علت (تامه و ناقصه)

از تقسیماتی ‌که برای علت ذکر شده، تقسیم آن به علت تامه و ناقصه است. علت تامه را چنین تعریف کرده‌اند: چیزی‌ که از وجودش وجود معلول و از عدمش انعدام معلول لازم می‌آید. مفادش این است که معلول بر چیزی جز علت تامه توقف ندارد. اما علت ناقصه در یک حکم با علت تامه […]

استعداد و امکان استعدادی در فلسفه
2 سال قبل

استعداد و امکان استعدادی در فلسفه

واژه امکان در فلسفه، هنگامی که بدون قید خاصی به کار می‌رود به معنای سلبِ ضرورتِ وجود و عدم از ماهیت است که همان امکان ماهوی است. اما واژهٔ امکان در فلسفه، گاه با قیود مختلفی همراه می‌شود که در هر مورد، معنای متفاوتی را افاده می‌کند. امکان در یک معنا، به “استعداد یک شیء […]

امتناع بالذات در فلسفه
2 سال قبل

امتناع بالذات در فلسفه

متناعِ یک چیز، به معنی ضرورتِ عدمِ آن چیز می‌باشد.[۱] امتناع دارای سه قسم است: امتناع بالذات، امتناع بالغیر و امتناع بالقیاس الی الغیر؛[۲] امتناع بالذاتِ یک چیز، امتناعی است که ذات ممتنع، خودش صرف نظر از هر چیز دیگر، برای اتصاف به “ضرورت عدم” کافی است؛ یعنی عدم و ضرورت عدمِ آن چیز، برخاسته از ذاتِ […]

امتناع بالغیر در فلسفه
2 سال قبل

امتناع بالغیر در فلسفه

امتناعِ یک چیز، به معنی ضرورتِ عدمِ آن چیز می‌باشد.[۱] امتناع به سه قسم، تقسیم می‌شود: امتناع بالذات، امتناع بالغیر و امتناع بالقیاس الی الغیر؛[۲] امتناع بالذاتِ یک چیز، امتناعی است که در آن، ذات یک چیز صرف نظر از هر چیز دیگر، در اتصاف به “ضرورت عدم” کافی است؛ اما امتناع بالغیرِ یک چیز به معنی […]

غار افلاطون
2 سال قبل

غار افلاطون

افلاطون فیلسوف شهیر یونان باستان، دو نظریه معروف دارد، یکی در باب معرفت‌شناسی و دیگری در باب هستی‌شناسی. وی در قلمرو هستی‌شناسی قائل به وجود مجردات عقلی است که آنها را ایده یا مثال می‌نامد، و در دایره معرفت‌شناسی، معرفت حقیقی را، علم به مُثل می‌داند. او این دو دیدگاه خود را به وسیله تمثیل […]

اقسام امتناع
2 سال قبل

اقسام امتناع

هر مفهومی هنگامی که در نسبت با وجود در نظر گرفته شود ، اگر نفی وجود برایش ضروری باشد، یعنی ثبوت عدم برایش ضروری باشد، ممتنع نامیده می‌شود و این صفت او را امتناع می‌نامند؛ پس امتناعِ یک چیز، به معنی ضرورتِ عدمِ آن می‌باشد.[۱] امتناع به سه قسم، تقسیم می‌شود: امتناع بالذات، امتناع بالغیر […]

اشتراک معنوی مفهوم وجود
2 سال قبل

اشتراک معنوی مفهوم وجود

اشتراک لفظی در نزد ادیب به این معنی است که یک لفظ بر چندین معنای مختلف وضع شده است مانند لفظ شیر که مشترک بین حیوان جنگلی درنده و شیر نوشیدنی و نیز شیر آب می‌باشد.و اشتراک معنوی عبارت است از این که یک لفظ بر یک معنای کلی و جامع وضع بشود که دارای […]