حدیث روز
امام علی (علیه السلام) می فرماید : هر کس از خود بدگویی و انتقاد کند٬ خود را اصلاح کرده و هر کس خودستایی نماید٬ پس به تحقیق خویش را تباه نموده است.

پنج شنبه, ۱ آذر , ۱۴۰۳ 20 جماد أول 1446 Thursday, 21 November , 2024 ساعت تعداد کل نوشته ها : 469 تعداد نوشته های امروز : 0 تعداد اعضا : 11 تعداد دیدگاهها : 2×

آرشیو » حکمت اسلامی

ادله شرعی فناء فی الله
2 سال قبل

ادله شرعی فناء فی الله

یکی از مباحث بسیار پیچیده در عرفان، حقیقت فناء فی الله است. این مسأله هم از جهت چیستی و تفاسیر متعدد آن و هم از جهت امکان و امتناع و نیز ادله نقلی و عقلی آن محل بحث و گفتگوست. متن حاضر، حاصل نشستی تخصصی در مجمع عالی حکمت اسلامی شعبه مشهد مقدس است که […]

آیت الله بروجردی و فلسفه ۱
2 سال قبل

آیت الله بروجردی و فلسفه ۱

حضرت آیت الله بروجردی در اصفهان و نجف مخفیانه فلسفه خوانده‌اند و در بروجرد اسفار تدریس می کرده اند و حاشیه بر اسفار دارند و در نهایت به واسطه فشار مقدسین درس را تعطیل می‌کنند. برای طلاب مستعد، فلسفه خوانی را به هیچ عنوان منع نمی کردند. ایشان آراء ملاصدرا را درویشی نمی‌دانسته‌اند بلکه می‌فرمود […]

آیا ملاصدرا زنان را حیوان میدانست؟
2 سال قبل
نظر ملاصدرا درباره ی زنان در کتاب اسفار

آیا ملاصدرا زنان را حیوان میدانست؟

حیوان در زبان عامیانه به معنای جانداران غیر از انسان است، ولی در اصطلاح علوم عقلی به معنای هر جاندار متحرک می‌باشد.. مرحوم ملاصدرا نیز در سرتاسر اسفار از همین اصطلاح استفاده می‌نمایند و انسان را حیوان ناطق می‌نامند و مکرراً در اسفار با تعابیری چون «الانسان و سائر الحیوانات» برخورد می‌کنیم. پس ریشه‌ی تحریف […]

اقسام حمل (طبعی و وضعی) (۲)
2 سال قبل

اقسام حمل (طبعی و وضعی) (۲)

در هر حملی اگر محمول نسبت به موضوع از شمول بیشتری برخوردار باشد، آنرا “حمل طبعی” می‌نامند، زیرا موافق طبع انسان است، انسان در طبقه‌ بندی‌های خویش امور جزئی را تحت امور کلی داخل می‌کند و همیشه به اقتضای طبع خود امور کلی را محمول قرار می‌دهد. مانند: “زید انسان است”، “انسان حیوان است”، “حیوان […]

اقسام حمل (اولی و شایع)  (۱)
2 سال قبل

اقسام حمل (اولی و شایع) (۱)

در هر قضیه حملیه که محمول بر موضوع بار می‌شود، مفاد حمل نوعی این‌همانی میان موضوع و محمول در عین مغایرت است. اگر میان‌ آن‌ها رابطه این‌همانی برقرار نباشد، نمی‌توان محمول را بر موضوع حمل کرد، دو امر متباین ارتباطی ندارند تا یکی بر دیگری حمل شود، قضیه “انسان سنگ است”، غلط است، زیرا انسان […]

دلالت و اقسام آن (۲)
2 سال قبل

دلالت و اقسام آن (۲)

اقسام دلالت وضعی دلالت لفظی و غیر لفظی دلالت وضعی یا لفظی است یا غیرلفظی، بدین معنا که گاه چیزی که دال قرار داده می‌شود لفظ است و گاه از سنخ لفظ نیست، دلالت لفظی همانند دلالت لفظ “آب” بر مایعی که از اکسیژن و ئیدروژن تشکیل شده است. دلالت غیر لفظی مانند دلالت علامت‌های […]

دلالت و اقسام آن (۱)
2 سال قبل

دلالت و اقسام آن (۱)

دلالت به فتح دال، طبق اصطلاح اهل منطق، علم اصول و ادبیات عبارت از بودن شیء به گونه‌ای است که از علم به آن شیء، علم به شیء دیگر لازم آید. شیء اول، دال و شیء دوم، مدلول نامیده می‌شود. بر اساس این تعریف، هرگاه از درک چیزی به درک چیز دیگر نایل شویم، اولی […]

2 سال قبل

ذات و ذاتی باب ایساغوجی و برهان

ماهیت و چیستی شی را ذات آن شی گویند: توضیح اینکه وقتی سوال شود: « آیا در این باغ میوه هست؟ » سوال از هستی شده است؛ اما اگر بپرسد: « میوه این باغ چیست؟ » سوال از چیستی شده است، مثلاً اگر در جواب گفته شود:‌ سیب یا پرتقال …،‌ چیستی میوه باغ بیان […]

تقرب به خدا
2 سال قبل

تقرب به خدا

هر كمالي را كه ذات اقدس اله در قرآن نقل مي كند، فرعِ تقرّب به خدا مي داند حتي علومي چون فقه و اصول، تفسير، فلسفه و عرفان را كه جزو بالاترين علوم اسلامي اند، فرع تقرّب الي اللَّه مي داند. قرآن مي فرمايد: «أمّن هو قانت آناءَ اللّيل ساجداً وقائماً يحذر الآخرة ويرجو رحمة […]

تلاقی علوم و فرهنگ مغرب و مشرق در نوافلاطونیان
2 سال قبل

تلاقی علوم و فرهنگ مغرب و مشرق در نوافلاطونیان

از پیامد­های مهم کشورگشایی­های اسکندر مقدونی، تلاقی علوم و فرهنگ مغرب و مشرق بود و چنانچه گذشت، با گسترش دامنه­ فتوحات اسکندر به مشرق و اختلاط فلسفه یونانی با فرهنگ و تفکّرات مشرقی، مکاتب التقاطی شکل گرفت. مهم­ترین این مکاتب که آخرین و برجسته ترین سلسله­ معتبر از حکمت قدیم یا حکمت یونانی شمرده می­شود […]

نگاهی به آثار صدرا
2 سال قبل

نگاهی به آثار صدرا

صدرالمتألّهین در دوران حیات پر برکت خویش، بیش از چهل اثر، با نثری روان و فصیح، از خود به یادگار گذاشت. می‌توان آثار وی را در پنج دسته ذکر نمود که عبارتند از: ۱٫متون فلسفی مانند: الحکمه المتعالیه فی الاسفار….، شواهد الربوبیه، مبدأ و معاد ۲٫شروح و تعلیقات فلسفی مانند: شرح بر الهیات شفاء، شرح […]