حدیث روز
امام علی (علیه السلام) می فرماید : هر کس از خود بدگویی و انتقاد کند٬ خود را اصلاح کرده و هر کس خودستایی نماید٬ پس به تحقیق خویش را تباه نموده است.

پنج شنبه, ۱ آذر , ۱۴۰۳ 20 جماد أول 1446 Thursday, 21 November , 2024 ساعت تعداد کل نوشته ها : 469 تعداد نوشته های امروز : 0 تعداد اعضا : 11 تعداد دیدگاهها : 2×

آرشیو » حکمت اسلامی

ادله شرعی فناء فی الله
2 سال قبل

ادله شرعی فناء فی الله

یکی از مباحث بسیار پیچیده در عرفان، حقیقت فناء فی الله است. این مسأله هم از جهت چیستی و تفاسیر متعدد آن و هم از جهت امکان و امتناع و نیز ادله نقلی و عقلی آن محل بحث و گفتگوست. متن حاضر، حاصل نشستی تخصصی در مجمع عالی حکمت اسلامی شعبه مشهد مقدس است که […]

نوآوری های علامه طباطبایی در المیزان
2 سال قبل

نوآوری های علامه طباطبایی در المیزان

اندیشه خدا و چگونگی رابطه او با عالم خلقت همیشه یکی از مسائل مطرح در نظام های فکری جهان بوده است. رابطه از نوع صانع و مصنوع، محرک و متحرک، حلول و اتحاد، فیضان و صدور و رابط و مستقل از جمله دیدگاه های مطرح در این خصوص می باشد. علامه طباطبایی به عنوان یک […]

بررسی آراء درباره بداهت تصوری (۷)
2 سال قبل

بررسی آراء درباره بداهت تصوری (۷)

کشف سر بداهت تصوري: از آن چه گذشت، چنين بر مي ايد که نظريه قول به تفصيل» به واقع نزديک تر است، ولي لازم است اندکي در اتقان آن بکوشيم.بدون شک، دستاورد حواس ظاهري، اعم از بينايي، شنوايي، بويايي، چشايي و بساوايي، در ناحيه تصور و مفهوم، همراه با بداهت و روشني است. با کاربرد قوه […]

بررسی آراء درباره بداهت تصوری (۶)
2 سال قبل

بررسی آراء درباره بداهت تصوری (۶)

دیدگاه تفصیل اين نظريه، که از ظاهر سخنان خواجه و ديگران قابل دست يابي است، به نظر پذيرفتني تر مي نمايد؛ زيرا تصورات بديهي گونه هاي متفاوتي دارند. پس مي بايست براي هر کدام از اين گونه ها سر بداهت خاص آن را جست. خواجه در اساس الاقتباس مي فرمايد:برخي از تصورات بديهي، معقول محض مي […]

بررسی آراء درباره بداهت تصوری (۵)
2 سال قبل

بررسی آراء درباره بداهت تصوری (۵)

نظريه فطرت: «نظريه فطرت» بر آن است که برخي از مفاهيم تصوري سرشتي و فطري هستند و با فرايند تعريف و انديشه به دست نمي آيند. در نقد اين نظريه بايد گفت هنوز ثابت نشده است که آدمي از کودکي يک سلسله مفاهيم و دانسته ها را بالفعل با خود دارد. افزون بر اينکه دقيقاً معلوم […]

بررسی آراء درباره بداهت تصوری (۴)
2 سال قبل

بررسی آراء درباره بداهت تصوری (۴)

نظريه مشاهده مثل: اين نظريه پذيرفتني نيست؛ زيرا :۱٫ مثل افلاطوني هنوز ثابت نشده است؛ زيرا براي آن دليل قابل قبولي وجود ندارد و بزرگاني همچون ارسطو در متافيزيک (۴۵۰-۴۲۸) و ابن سينا در الهايات شفا (۳۲۴-۳۱۰) در آن به تفصيل مناقشه کرده اند که يکي از نقدهاي وارد بر آن نقد به مفاهيم نسبي است؛۲٫ […]

بررسی آراء درباره بداهت تصوری (۳)
2 سال قبل

بررسی آراء درباره بداهت تصوری (۳)

نظريه تحويل به علم حضورياين نظريه، سر بداهت مفاهيم بر گرفته از علوم حضوري را به خوبي توضيح مي دهد، ولي به نظر مي رسد اين نظريه نمي تواند سر بداهت همه مفاهيم تصوري بديهي را تبيين کند؛ زيرا :۱٫ بديهيات تصوري در آنچه از علم حضوري به دست مي آيد منحصر نيست؛۲٫ اساساً نيازي […]

نقد و بررسی آراء در بداهت تصوری (۲)
2 سال قبل

نقد و بررسی آراء در بداهت تصوری (۲)

نظريه بساطت: بر « نظريه بساطت» اين مناقشه قابل طرح است که اگر چيزي بسيط بود، يعني جنس و فصل نداشت، پس از نظر منطقي بايد بديهي بودن ملازم نيست؛ زيرا تعريف رسمي براي آن ممکن است.حتي ابن سينا مي نويسد:و البسائط تحد و لا يبرهن عليها:بسيط را مي توان تعريف کرد، ولي براي آن برهان […]

نقد و بررسی آراء در بداهت تصوری (۱)
2 سال قبل

نقد و بررسی آراء در بداهت تصوری (۱)

چکيده در اين مقاله، شش نظريه از نظريه هايي که درباره سر بداهت تصوري مطرح شده، بررسي و نقد شده است. اين نظريه ها عبارتند از :الف) نظريه عموميت؛ ب) نظريه بساطت؛ ج) نظريه تحويل به علم حضوري؛ د) نظريه مشاهده مثل؛ هـ ) نظريه فطرت؛ و) نظريه تفصيل .در پايان، پس از پردازش نظريه تفصيل، […]

اقسام قیاس در منطق
2 سال قبل

اقسام قیاس در منطق

از میان اقسام ادله که در منطق مورد استفاده قرار می‌گیرد، در منطق سنتی بیشترین تکیه و تاکید روی قیاس صورت می‌گیرد، استقرا و تمثیل خود به تنهایی از ارزش‌ علمی کافی در مباحث نظری برخوردار نیستند. به همین دلیل مباحث منطقی بیشتر بر مدار قیاس می‌چرخد، اقسام و احکام قیاس بیشترین حجم منطق را […]

قیاس برهان
2 سال قبل

قیاس برهان

قیاس‌ها در منطق از دو منظر مورد بررسی قرار می‌گیرند: ماده و صورت. به لحاظ صورت و هیئت دنبال این امر هستند که آیا قیاس مورد نظر شرایط انتاج را داراست یا نه، ولی در بحث از ماده در پی آن هستند که مواد تشکیل دهنده این قیاس از چه حالی برخوردار است. اگر مواد […]