وجه تسمیه حکمت متعالیه

 چنانچه مشهور است، نخستین بار بوعلی‌سینا در نمط دهم اشارات، مبحثی مربوط به نفوس افلاک، اصطلاح «حکمت متعالیه» را به کاربرده و مطلب را از اسراری دانسته است که جز برای راسخان در حکمت متعالیه، آشکار نیست. در شرح خواجه نصیرالدین طوسی بر آن، مراد از حکمت متعالیه، حکمتی دانسته شده که بحث و نظر در آن، با ذوق و کشف کامل می‌شود. بنابراین، حکمت مشتمل بر این امر، نسبت به حکمت صرف، متعالی است.
صدرالمتألّهین شیرازی نیز که از کشف و شهود در نظام فلسفی‌اش بسیار بهره برده است، مهم‌ترین اثر خویش را «الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الأربعه» می‌ناند. اما می‌توان گفت فردی که نخستین بار مکتب صدرایی را «حکمت متعالیه» نامید، شاگرد برجسته و داماد وی، ملاعبدالرزاق لاهیجی است.