شیخ‌الرئیس، با وجود زندگی پرفراز و نشیب و کوتاه خویش، آثار و کتب بسیاری از خود به یادگار گذاشت. برخی اقوال حدود۴۵۰ اثر به وی نسبت داده‌اند که تنها۲۴۰ اثر به دست ما رسیده است. صرف نظر از اهمیت کتب وی در علوم مختلف از جمله طب، متب فلسفی او، منابع اصلی حکمت مشاء اسلامی شمرده می‌شوند. از جمله آثار فلسفی وی می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
۱٫الشفاء: مفصّل‌ترین اثر وی در فلسفه و دایره المعارفی فلسفی است.
۲٫النجاه: تلخیصی از دایره المعارف الشفاء است.
۳٫ الاشارات و التبیهات: پربارترین اثر فلسفی بوعلی که در اواخر عمر نگاشت.
۴٫ المبدء و المعاد: شامل سه مقاله در باب واجب‌الوجود، توحید وصفات او و… است.
۵٫ دانش‌نامه قلائی: اوّلین اثر فلسفی به زبان فارسی به شمار می‌آید.
۶٫الانصاف: مشتمل بر ۲۸هزار مسأله در۲۰جلد که در حمله سلطان مسعود غزنوی به اصفهان به تاراج رفت و تنها بخش اندکی از آن باقی مانده است.
از جمله نکات قابل توجه در آثار ابن‌سینا، «حکمت مشرقیین» اوست. بوعلی در مقدمه‌ی کتابی با این عنوان که تنها بخشی از «منطق» آن به دست ما رسیده است، از آرزوی خویش برای گنجاندن امّهات علم حق برای افراد اهل فکر ونظر و بهره مند از حدس صائب در آن، سخن گفته است و به نظر می‌رسد در صدد ارائه مسلک و مکتب ویژه‌ای غیر از آنچه در الشفاء مطرح نموده، بوده است.
اما غیر از منطق، چیزی بدست ما نرسیده که تفاوت چندانی با منطق الشفاء ندارد.
ثبت دیدگاه