حدیث روز
امام علی (علیه السلام) می فرماید : هر کس از خود بدگویی و انتقاد کند٬ خود را اصلاح کرده و هر کس خودستایی نماید٬ پس به تحقیق خویش را تباه نموده است.

چهارشنبه, ۲۶ اردیبهشت , ۱۴۰۳ 8 ذو القعدة 1445 Wednesday, 15 May , 2024 ساعت تعداد کل نوشته ها : 469 تعداد نوشته های امروز : 0 تعداد اعضا : 11 تعداد دیدگاهها : 2×

آرشیو » معرفت اسلامی

ادله شرعی فناء فی الله
2 سال قبل

ادله شرعی فناء فی الله

یکی از مباحث بسیار پیچیده در عرفان، حقیقت فناء فی الله است. این مسأله هم از جهت چیستی و تفاسیر متعدد آن و هم از جهت امکان و امتناع و نیز ادله نقلی و عقلی آن محل بحث و گفتگوست. متن حاضر، حاصل نشستی تخصصی در مجمع عالی حکمت اسلامی شعبه مشهد مقدس است که […]

مقامات سلوک(مؤاخذه)
2 سال قبل

مقامات سلوک(مؤاخذه)

مواخذه عبارتست از اینکه سالک پس از مشاهده خیانت، در مقام تأدیب نفس خود برآمده و او را به نحوی که خود مقتضی داند تأدیب و تنبیه نماید. سالک در هنگام محاسبه اگر به خطای درشتی برخورد کرد که از او انتظار نمی‌رفته است، باید افزون بر استغفار، به معاتبه بپردازد، یعنی بر نفس خویش نهیب و سرکوفت زند و نعوذ بالله اگر خطا […]

دیدگاه ابن عربی درباره قاعده الواحد
2 سال قبل

دیدگاه ابن عربی درباره قاعده الواحد

صادق حمودی آنچه مسلم است آنکه ابن عربی از جمله عارفان بزرگ مسلمان است. عرفان ابن عربی وحدت وجودی است. یعنی او معتقد است «حقیقت وجود واحد است و هیچ گونه تعدد و تکثری در آن راه ندارد.» (کتاب المعرفه، دمشق۲۰۰۳، ص ۱۲۸- به نقل از حکمت ص ۱۳۰) و آن همانا وجود ذات حق […]

قاعده الواحد در نزد اندیشمندان کلام اسلامی
2 سال قبل

قاعده الواحد در نزد اندیشمندان کلام اسلامی

امام فخر رازی و غزالی متکلمان برجسته‌ای چون امام فخر رازی و غزالی انتقاداتی بر قاعده الواحد دارند که اغلب متوجه قدرت خداوند متعال‌می‌شود. این مخالفت تا جایی پیش‌می‌رود که امام فخر رازی در رساله «اربعین فی اصول الدین»، معتقدان به این اصل را از جمله منکرین خداوند‌می‌شمارد. چرا که آنها برای قدرت خدا شریک […]

تبیین حقیقت نَفَس رحمانی
2 سال قبل

تبیین حقیقت نَفَس رحمانی

نفس رحمانی از سنخ وجود حقیقی نیست؛ زیرا در عرفان، وجود حقیقی منحصر به خداوند متعالی است‌. نفس رحمانی، نَفْس ظهور و تجلی و اضافة اشراقی و نسبت است که بر اساس قاعدة الواحد، وحدانی است و در همة تعینات سریان دارد. بنابراین نفس رحمانی همان ظهور یا جلوه یا نسبت اشراقی وحدانی سریانی خداوند […]

عالم عقل در عرفان اسلامی
2 سال قبل

عالم عقل در عرفان اسلامی

عالم عقل اولین مرتبه از تعینات خلقی است که خود به دو مرحله کوچک‌ترِ جبروت وملکوت تقسیم می‌شود؛ در این نوشتار به بررسی ویژگی‌ها، مراحل و موجودات عالم عقل پرداخته شده‌است. ویژگی‌های عالم عقل اولين مرحله از تعين‌های خلقی که بلافاصله پس از تعين‌ ثانی و صقع ربوبي قرار دارد، عالم عقل يا عالم ارواح است.[۱]مهم‌ترين ويژگي اين عالم، تجرد عقلاني موجودات […]

عالم مثال در عرفان اسلامی
2 سال قبل

عالم مثال در عرفان اسلامی

عالم مثال دومین تعین از تعینات خلقی است که بین عالم عقل و عالم ماده قرار دارد، یعنی مجرد از ماده است و فوق عالم ماده ولی دارای شکل و اندازه و رنگ بوده و مادون عالم عقل است، و چون برزخ بین عالم عقل و ماده است تجرد آن را تجرد مثاليِ برزخی می‌گويند؛ در این نوشتار به بررسی بیشتر این […]

تجلی در عرفان و فلسفه اسلامی
2 سال قبل

تجلی در عرفان و فلسفه اسلامی

تجلی و ظهور در عرفان -كه در برابر علیت فلسفی مطرح شده است- به معنای اظهار ما فی الباطن است؛ يعنی بروز یافتن و نمایان شدن حقايق مندمج و مندک در ذات باریتعالی. تجلي و ظهور در فلسفة اسلامي در تحليل چگونگي پديد آمدن موجودات، از طرح عليت ايجادي بهره‌ می‌گیرند؛ زيرا از ديد فلاسفة مسلمان، هر يك […]

جایگاه معرفت شناختی استدلال و شهود
2 سال قبل

جایگاه معرفت شناختی استدلال و شهود

علامه حسن زاده آملی ره در کتاب هزار و يك كلمه بعد از بیان اینکه بسیاری از اهل تحقیق راه تحصیل معارف را منحصر در مکاشفه می دانند، ایشان ادله نهگانه صدر الدین قونوی را بر ناکارآمدی عقل در کشف معارف ذکر کرده، و بدون پرداختن به اشکالات تفصیلی آن ادله، همه آنها را مبتلا […]

حقیقت سفر به آخرت
2 سال قبل

حقیقت سفر به آخرت

سفر این است که انسان از یک موطنی که با آن در ارتباط است جدا شود و با موطن دیگری مرتبط شود. حقیقت معنای سفر این است که انسان از یک موطنی که با آن در ارتباط است جدا شود و با موطن دیگری مرتبط شود. سفر، قطع ارتباط در مرحله‌ای از عالم و ارتباط […]

رنگ خدا (مراد اهل عرفان از سیاه بودن رنگ ذات خداوند)
2 سال قبل

رنگ خدا (مراد اهل عرفان از سیاه بودن رنگ ذات خداوند)

شیخ محمدحسن علی آبادی شدّت نور ذات و نزدیک بودن آن علّت باطل بودن اندیشه و تفکّر در ذات بوده و به همین دلیل نور ذات سیاه است. رنگ خدا! (مراد اهل عرفان از سیاه بودن رنگ ذات خداوند) یکی از شیوه‌های مخالفان فلسفه و عرفان، تهمت و نسبتهای کاذب و ناروا به طرف مقابل […]