تقریری از شرح رساله الولایه با محوریت معرفت نفس
توفیق سبک زندگی موحدانه به ندرت پیش می آید زیرا آن چه به ما نگفتند و ما به آن نپرداختیم مباحث توحیدی است . طلبه باید علاوه بر متشرع بودن و متخلق بودن ، موحد هم باشد . سبک زندگی توحیدی همان سبک زندگی طرب انگیز است به این معنی که هر کس با ما نشست و برخاست داشت ، درس عشق به خدا را از ما تعلیم بگیرد و رساله الولایه حدیث معرفت نفسی است که ما را به خود نشان می دهد . وقتی سر سفره ی مباحث عرفانی می نشینیم ، متوجه می شویم که علامه طباطبایی می خواسته به ما سبک زندگی را یاد بدهد که چگونه با تمام اشیاء هستی رفتار کنیم . در واقع باید به جایی برسیم که قرآن به دل ما نازل شود زیرا اگر حتی بارقه ای از قرآن را دریافت کردیم ، خواهیم دید که نماز ما یک خضوع و خشوع دیگر دارد و در مقابل خانواده و اساتید و حتی جامعه و تمام اشیاء عالم طور دیگر رفتار می کنیم. کسی که زندگی قرآنی پیدا کرد زندگی طرب انگیز پیدا می کند. برای این نوع زندگی ابتدا باید هر سالک مانع سلوکی خود را بشناسد. و اگر کسی تشنه ی سلوک شود، و صادقانه در این راه قدم بردارد، چه در عالم بیداری چه رویا اولیا به او مشتاق ترند لذا ما باید به دنبال استاد باشیم. ولی نباید معطل عالم مُلک شویم و اساتید ملکوتی را در عالم مُلک جستجو کنیم. وقتی در وجود ملکوتی خود این را بخواهیم تشنگی حاصل می شود و چگونه استاد پیدا کردن هم یک سبک زندگی است. خداوند در این راه حامی سالک الی الله است (فالله خیر حافظا و هو ارحم الراحمین)
دلا معاش چنان کن که گر بلغزد پای
فرشته ات به دو دست دعا نگه دارد
امام رضا علیه السلام می فرمایند: خدایا تو خیلی مقامت بلندتر از این است که کسی از تو بترسد، الهی عاملنا بفضلک و لا تعاملنا بعدلک
و کسی از خدا به عدل او می ترسد که خلافی انجام داده است، ولی خداوند ارحم الراحمین است. و اما من خاف مقام ربه… ترس از مقام ربوبیت یعنی عظمت و کبریایی خداوند باید برای ما قابل فهم باشد و الا ترس از خداوند نداریم. از شیطان هم نباید ترسید، زیرا کید شیطان همیشه ضعیف است. پس باید از چه کسی بترسیم؟ اعدا عدوک نفسک التی بین جنبیک؛ از خود نفس باید ترسید، پس باید مدافع حریم قلب باشیم. القلب حرم الله
پاسبان حرم دلمان باشیم تا عبد شویم. و عاقبت عبدالله باید عندالله شود. و اگر می خواهد درک حضور داشته باشد، باید همه ی عالم هستی را محضر محبوب ببیند تا به حقیقت توحید برسد. (به خدا تو خود خدایی اگر اندکی خدایی) لذا بزرگترین کاری که سالک در مسیر عملی خود باید انجام دهد نفی خواطر است. شیرین ترین مباحثی که به شدت حال انسان را به احسن الحال تبدیل می کند، مباحث معرفتی است که باید انسان این مباحث را بچشد و بعد به جانش بنشیند و آنرا پیاده کند. البته باید یافته ی خودش شود و سپس بین دیگران مطرح کند. در واقع این مباحث چشیدنی، شنیدنی، دیدنی و رسیدنی نیست بلکه شدنی است. در سلوک قرار است خود، بهشت شوی و این سبک زندگی رسالت الولایه علامه طباطبایی می خواهد ما را به این «شدن» برساند. اگر انسان مست شد، حتی اگر تمام بلاها روی سرش خراب شود چون مست است هیچ درد و گرفتاری حس نمی کند. و یک کلمه برای مستی امثال علامه طباطبایی کافی است. (ابدیت)،(واصطنعتک لنفسی) ما برای ابدیت آفریده شدیم. در ابتدای راه، باید سالک طالب باشد.
دست از طلب ندارم تا کام من برآید
یا جان رسد به جانان یا جان ز تن برآید
امام علی علیه السلام می فرمایند: (من طلب شیءٌ وجّد وجد) هر کس طالب شی ای شد، و جدیت ورزید، آنرا می یابد. (من قرأ البابَ و لجّ ولج) هر کس در را کوبید و لجاجت به خرج داد، در باز می شود. (و اذا طلبوا وجدوا) و اگر کسی خواست، پیدا می کند.
(و اذا وجدوا وصلوا) اگر یافت وصل می شود. (در اینجا وصل را باید به معنی پیوند بگیریم) که اگر به اهل بیت پیوند خوردیم، بارِ بیشتری می دهیم تا به جایی می رسیم که حقیقت نظام هستی را در جان خود پیدا می کنیم. در رسالة الولایه ی علامه سیر و سلوک، ما را به مقام خلیفه اللهی با محوریت معرفت نفس می رساند که آن نگاه زیبا را در نظام هستی رقم بزنیم. این مقام همان مقام ولایت است. علامه می خواهد بگوید این مقام- مقام خلیفه اللهی-محدود به اولیا و انبیا نیست و ما هم می توانیم به آن دست پیدا کنیم. همه ی درد ما این است که گرفتار حجاب هستیم. برای برطرف کردن این حجاب ها چه باید کرد؟ از امام صادق علیه السلام روایت شده (السجود علی تربه الحسین یخرق الحجب السبع) سجده بر تربت حسین علیه السلام حجاب های هفتگانه را از جلوی دیدگان انسان برمی دارد، لذا حافظ فرموده: ز مُلک تا ملکوتش حجاب بردارند
هر آنکه خدمت جام جهان نما بکند جام جهان نما، ضمیر انسان کامل است که در این ضمیر، همه ی عالم هویداست. اما اگر خدمت جم جهان نما کند، یعنی کسی خودش را واقعا در دستگاه خاصه ی سیدالشهدا علیه السلام خادم ببیند، به تعبیر آیت الله قاضی طباطبایی، حالات مکاشفه و برطرف شدن حجاب ها در دو حالت برای سالک اتفاق می افتد. اول تلاوت قرآن کریم، دوم شرکت در روضه ی ائمه اطهار خاصه امام حسین علیه السلام. زیرا یکی از رسالت های مهمی که بر روی دوش امام حسین گذاشته اند، کشف حجاب است. ایشان قرار است پرده ها را از دیدگان ما کنار بزند و حقایق را نشان دهد. همان کاری که برای اصحابش انجام داد. مداومت به دعای صباح، سمات و سوره ی یاسین، و دیگر اینکه با ملکوت اشیاء ارتباط داشته باشیم.
ثبت دیدگاه